Nie podgrzewaj atmosfery. Zapobiegaj zmianom klimatu.

| | | | | | |


CO BĘDZIE POJUTRZE? - KONSEKWENCJE PRZYRODNICZE ZMIAN KLIMATU Cel zajęć: Uświadomienie uczniom prognozowanych przyrodniczych skutków zmian klimatu. Cele operacyjne: uczeń wymienia przykładowe skutki zmian klimatu (ocieplenie klimatu, topnienie lodowców, wzrost poziomu wód, wyginiecie zwierząt i roślin, anomalie pogodowe, zmiany w ekosystemach, zmiana stref klimatycznych, rozprzestrzenianie chorób zakaźnych, obumieranie raf koralowych) uwiadamia sobie wpływ zmian klimatu na życie organizmów w różnych rejonach świata wskazuje ekosystemy najbardziej narażone na skutki zmian klimatu Środki: wielkie arkusze papieru (A1), markery, kredki, pastele, długopisy lub cienkopisy, wydrukowane karty pracy (załącznik nr 1 oraz załącznik nr 2), kilka gazet – dzienników (np. Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita, Dziennik) . Czas trwania: dwie godziny lekcyjne Miejsce zajęć: sala lekcyjna, ze stolikami umożliwiającymi pracę w grupach Grupa wiekowa: gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne Przebieg zajęć: Wprowadzenie do tematu Uczniowie wraz z prowadzącym siadają w dużym kole. Zajęcia rozpoczynamy od przypomnienia dlaczego klimat się ociepla. Przypominamy lub uświadamiamy uczniom, że od czasów przedindustrialnych średnia temperatura na Ziemi podniosła się 0,7 oC i wzrasta coraz szybciej. Naukowcy prognozują, że jeśli emisja gazów cieplarnianych utrzyma się na obecnym poziomie to najpóźniej w 2050 roku temperatura wzrośnie o 2 oC, ale biorąc pod uwagę bardzo szybki rozwój przemysłowy krajów takich jak Chiny, Indie, Indonezja czy Meksyk może to nastąpić nawet w 2035 roku. Te 2 oC uznano za wielkość graniczną, jeśli wzrost temperatury nie zostanie powstrzymany przed osiągnięciem tego pułapu skutki przyrodnicze a w konsekwencji społeczne będą nagłe i nieodwracalne i dotkną całego globu. Burza mózgów – skutki zmian klimatu Na tablicy lub dużym arkuszu papieru zapisujemy hasło „skutki zmian klimatu”. Prosimy uczniów o podanie wszystkich znanych im skutków zmian klimatu zapisujemy je pod hasłem. Rozmawiamy na temat coraz częściej występujących anomalii pogodowych. Prosimy uczniów o przypomnienie z jakimi wydarzeniami mogącymi mieć związek z ociepleniem klimatu w ostatnim czasie się spotkali. Jakie były skutki tych wydarzeń? Gazeta z przyszłości Kolejnym zadaniem uczniów będzie przygotowanie makiety dziennika z roku 2080 z wiadomościami nt. klęsk żywiołowych, które miały miejsce w ostatnich dniach. Prowadzący będzie redaktorem naczelnym, ponadto potrzebny będzie także redaktor prowadzący i grafik, który zaprojektuje układ strony gazety, logo, rozmieści artykuły oraz dziennikarze i fotoreporterzy. Dziennikarze i dodatkowi graficy mogą pracować indywidualnie lub w dwu-trzy osobowych zespołach. Można także wybrać kilku dyżurnych grafików którzy będą swoim kolegom dziennikarzom dostarczać grafiki „na zamówienie” do ich artykułu. Należy poinformować uczniów, że w gazecie wykorzystywane są różne formy dziennikarskie: reportaż, felieton, wywiad, artykuł informacyjny, fotoreportaż. Redaktor naczelny przydziela tematy i formy dziennikarskie, zgodnie z zainteresowaniami i umiejętnościami uczniów, np. opracowania graficzne osobom które mają takie umiejętności i lubią rysować (karty z krótkim opisem wydarzenia do opracowania znajdują się w załączniku numer 1, opisy form dziennikarskich znajdują się w załączniku nr 2, każda grupa czy osoba otrzymuje zarówno opis wydarzenia jak i opis formy dziennikarskiej). Przed rozpoczęciem zadania należy zwrócić uwagę na staranność wykonania (czytelne pismo, bez skreśleń i błędów ortograficznych), trzymanie się wyznaczonego miejsca i formatu (na początku ustalcie szerokość łamów tak aby łatwo była artykuły i zdjęcia ułożyć w gazecie, tak aby nie powstawały „dziury”). Dodatkowo należy przypomnieć najważniejsze zasady tworzenia teksów informacyjnych (zrozumiałość, jednoznaczność, obrazowość). Ważnym elementem artykułu czy ilustracji jest jej odpowiednie zatytułowanie (tytuł powinien zaciekawiać, dobry tytuł gwarantuje uwagę czytelnika). Dodatkowo mogą pojawić się: nadtytuł (wprowadzenie do artykułu, mówi o czym on jest, może być istotny gdy główny tytuł jest metaforyczny), lid (część wstępna artykułu prasowego, składa się z 1-2 zdań zazwyczaj wytłuszczonych lub napisanych kursywą). Ważną rolę w gazecie odgrywają elementy graficzne: zdjęcia, rysunki, schematy, mapy, tabele. Nie tylko przyciągają one wzrok, mogą ułatwiać zrozumienie artykułu, dopełniać go ale także występować samodzielnie i być przekazem samym w sobie. Warto pokazać uczniom przykładowe gazety, tak aby pokazać jak wygląda układ artykułu, elementy strony tytułowej, podpisy pod zdjęciami itp. Przypomnij uczniom, że efekt końcowy pracy zależy od ich wyobraźni i że otrzymane krótkie opisy wydarzeń są tylko podstawą do dalszego rozwijania tekstu. Na pracę uczniów przeznaczamy ok. 30-40 minut (ewentualnie zadanie to można potraktować jako pracę domową). Po tym czasie prosimy o przekazanie materiałów do redaktora prowadzącego i grafika, którzy ułożą odpowiednio artykuły na przygotowanej wcześniej makiecie gazety. W czasie kiedy redaktor i grafik pracują, pozostali uczniowie dzielą się wrażeniami z pracy nad gazetą, odpowiadają na pytania co im się podobało, co sprawiało trudność, czy dobrze się czuli w wybranej formie dziennikarskiej. Po zakończeniu prac przez redaktora i grafika makietę gazety należy powiesić lub położyć w widocznym miejscu, tak aby wszyscy mogli się z nią zapoznać. Prosimy uczniów o refleksję – jak im się podoba taka wizja świata za kilkadziesiąt lat? Na dyskusję i wymianę wrażeń przeznaczamy kilka minut. Zakończenie – kalambury nt. skutków zmian klimatu na obszarze Polski Jeśli pozostało jeszcze trochę czasu do zakończenia lekcji możemy zaproponować uczniom grę w kalambury – odgrywanie scenek pantomimicznych lub rysowanie rysunków lub rebusów na temat prognozowanych skutków zmian klimatu jakie dotkną (lub już dotykają) obszar Polski. Zestaw tekstów znajduje się w załączniku do scenariusza „Świat za 50 lat”. Dzielimy uczniów na grupy i losujemy wśród nich zagadnienia do opracowania, kolejno grupy prezentują w wybranej przez siebie formie (scenki lub rysunku) wylosowany temat, po odgadnięciu przez resztę klasy mogą powiedzie kilka słów na temat prezentowanego zagadnienia. Pobierz: zestaw scenariuszy kartę pracy - opisy wydarzeń kartę pracy - opisy form dziennikarskich Autorką scenariusza jest: Gosia Świderek. Konsultacje merytoryczne: Instytut na rzecz Ekorozwoju. Scenariusz pochodzi z książki "Nie podgrzewaj atmosfery. Materiały dla nauczycieli" wyd. ODE Źródła, Łódź 2009, ISBN: 978-83-928246-4-0 Scenariusz jest dostępny na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska" . Można go rozpowszechniać w celach niekomercyjnych pod warunkiem podania ich źródła i autorstwa. Scenariusze dla uczniów klas IV-VI SP Ciepło, cieplej, gorąco - Wprowadzenie do zagadnień zmian klimatu Świat za 50 lat - Prognozowane skutki ocieplenia klimatu Klimatyczni - co każdy z nas może zrobić dla ochrony klimatu. Scenariusze dla uczniów gimnazjów i szkół średnich Gorączka naszych czasów - Wprowadzenie do zagadnienia globalnego ocieplenia Zmiany klimatu a prawa człowieka Co będzie pojutrze? - konsekwencje przyrodnicze zmian klimatu Międzynarodowe działania na rzecz ochrony klimatu Klimatyczni w akcji Społeczeństwo obywatelskie a zmiany klimatu – jak działać skutecznie, jak działać wspólnie?

nie podgrzewaj atmosfery
Witamy na archiwalnej (2009) stronie projektu edukacyjnego „Nie podgrzewaj atmosfery”, którego głównym celem było zwrócenie uwagi na problematykę zmian klimatu. Projekt skierowany był przede wszystkim do nauczycieli i uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz średnich, żywimy jednak nadzieję, iż za ich pośrednictwem idea ochrony klimatu dotrze do szerszego grona odbiorców. Wszystkich zainteresowanych tematyką „klimatyczną” gorąco zachęcamy do odwiedzania naszej strony.

Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” ul. Zielona 27, 90-602 Łódź tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535 e-mail: office@zrodla.org www.zrodla.org
Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej